ADHD bij volwassen vrouwen: de stille strijd achter het masker

ADHD wordt nog vaak geassocieerd met drukke jongetjes in de klas. Maar wist je dat duizenden vrouwen rondlopen met een vorm van ADHD die jarenlang onopgemerkt blijft? Hun symptomen zijn vaak subtieler, intern gericht en worden regelmatig foutief toegeschreven aan stress, perfectionisme of ‘gewoon karakter’. Deze blog werpt licht op hoe ADHD zich bij volwassen vrouwen manifesteert, wat het betekent voor hun dagelijks leven en waarom herkenning zo belangrijk is.

Waarom blijft ADHD bij vrouwen vaak onder de radar?

Vrouwen worden vaak laat of helemaal niet gediagnosticeerd. Dat komt doordat:

• Symptomen anders verschijnen: In plaats van hyperactiviteit tonen vrouwen vaker inattentieve symptomen zoals dromerigheid, snel afgeleid zijn, vergeetachtigheid, of moeite om dingen af te maken

• Sociale conditionering: Veel meisjes leren al vroeg om ‘braaf’ te zijn en zich aan te passen. Hierdoor leren ze maskeren of compenseren, bijvoorbeeld door overmatig plannen of perfectionistisch gedrag

• Verwarring met andere diagnoses: Symptomen worden vaak verward met angststoornissen, depressie of hormonale stemmingswisselingen

Wat zijn typische kenmerken van ADHD bij volwassen vrouwen?

Naast de klassieke symptomen zoals aandachtsproblemen, impulsiviteit en vergeetachtigheid, kunnen vrouwen met ADHD ook last hebben van:

• Overweldiging bij simpele taken: zoals boodschappen doen of een administratie bijhouden.

• Emotionele intensiteit: snel huilen, frustratie of stemmingswisselingen.

• Laag zelfbeeld en schuldgevoelens, vaak door jarenlange mislukkingen of onbegrip van de omgeving

• Problemen met relaties of werk: moeite met het aanhouden van routines, afspraken of sociale verwachtingen

• Uitputting of burn-out: door constante inspanning om te ‘functioneren als een ander’.

Typische uitdagingen bij vrouwen met ADHD

Vrouwen met ADHD ervaren vaak:

• Overprikkeling, moeite met schakelen of multitasken.

• Schuldgevoelens of het gevoel ‘niet goed genoeg’ te zijn.

• Onrust in het hoofd (té veel ideeën tegelijk).

• Uitputting door het voortdurend compenseren.

• Moeite met tijdsbeheer en prioriteiten stellen.

• Relatieproblemen of sociaal onbegrip

Maskeren: de onzichtbare copingstrategie

Veel vrouwen met ADHD zijn dan ook meesters geworden in het verbergen van hun worstelingen. Dit fenomeen heet maskeren: het onbewust of bewust camoufleren van symptomen om te voldoen aan sociale verwachtingen. Vrouwen leren vaak al op jonge leeftijd om ‘rustig te blijven’, ‘niet te veel op te vallen’ of ‘niet moeilijk te doen’. Het gevolg? Hun ADHD wordt vaak pas veel later herkend – soms pas na een burn-out of in het ouderschap.

Maskeren kan eruitzien als:

• Overmatig plannen en controleren om niets te vergeten.

• Perfectionisme om fouten te compenseren.

• Sociaal gedrag nadoen zonder echt verbonden te zijn.

• Emoties onderdrukken en pas ontladen als niemand kijkt.

• Hard werken om wél mee te kunnen komen, ten koste van eigen energie.

Hoewel maskeren tijdelijk helpt om te functioneren in een neurotypische wereld, vraagt het een hoge prijs: uitputting, zelftwijfel, identiteitsverwarring en een verhoogd risico op angst of depressie.

🟣 Wat lijkt op “goed functioneren” aan de buitenkant, is vaak een vrouw die achter de schermen voortdurend in overlevingsmodus staat."

💡 Maar ADHD is niet alleen een beperking – het brengt ook kracht

Er zijn ook voordelen van een ADHD brein. Denk aan:

• Creativiteit: Vrouwen met ADHD zijn vaak ideeënmachines. Ze zien verbanden die anderen missen en kunnen vernieuwend denken.

• Empathie: Door hun eigen worstelingen begrijpen ze anderen diepgaand en zijn ze vaak warm, zorgzaam en intuïtief.

• Probleemoplossend vermogen: In chaotische situaties vinden ze vaak verrassende, creatieve oplossingen.

• Veerkracht: Jaren van aanpassing, falen en opstaan maken hen sterk en gevoelig tegelijk.

• Hyperfocus (mits goed gestuurd): Bij interesse kunnen ze zich extreem goed concentreren en snel tot resultaat komen.

• Intuïtieve intelligentie: Veel vrouwen met ADHD hebben een sterk buikgevoel, een snelle blik op situaties en een groot aanpassingsvermogen.

🟣 Met de juiste omgeving, tools en zelfkennis, komt deze kracht volledig tot bloei.

Executive dysfunction: het ‘onzichtbare’ obstakel

ADHD is geen gebrek aan intelligentie, maar aan uitvoering. Veel vrouwen weten wat ze willen doen, maar het lukt niet – door problemen met:

• Plannen en organiseren

• Starten aan taken (procrastinatie)

• Tijdsinschatting (tijdblindheid)

• Gevoelens reguleren

• Dingen afmaken

Deze functies vallen onder executive functioning, het besturingssysteem van de hersenen. Bij ADHD werkt dit systeem minder efficiënt.

Waarom een diagnose (of zelfinzicht) levensveranderend is

Een diagnose kan:

• Zelfverwijt vervangen door zelfinzicht.

• Het pad vrijmaken naar passende begeleiding of coaching.

• Leiden tot praktische aanpassingen in werk, studie, relatie of opvoeding.

• Een diep gevoel van herkenning en rust geven: “Ik ben niet lui of raar – ik ben neurodivers.”

Wat kun je doen als je jezelf hierin herkent?

1. Leer over ADHD bij vrouwen – via boeken, podcasts of betrouwbare blogs.

2. Zoek een gespecialiseerde hulpverlener – een psycholoog of ADHD coach, liefst iemand die gendergevoelig en op maat werkt, dus geen kant-en-klare formula voor iedereen.

3. Gebruik tools zoals time-timers, visuele overzichten en routines.

4. Volg je sterktes – en pas je leven aan aan hoe jij werkt, niet andersom.

5. Wees mild voor jezelf. ADHD is geen karakterfout. Het is een ander soort brein.

   
   
   
   

Tot slot: Je bent niet gebroken – je bent gebouwd voor iets anders

Vrouwen met ADHD leven vaak jaren met het gevoel ‘anders’ te zijn. Maar anders is niet minder. Je hoeft niet te passen in een systeem dat niet op jou gebouwd is. ADHD brengt uitdagingen – ja – maar ook unieke talenten en inzichten. Als je leert je energie te richten, je omgeving aan te passen en mild naar jezelf te kijken, verandert ADHD van obstakel in kracht.

(Bron: Barkley, R. A. (2025). ADHD in Adults: Nature, Diagnosis, Impairments, and Long-Term Management.)